Chiến thuật và chiến lược trong cờ Vua

Cờ Vua. Có người giỏi chơi chiến thuật, có người giỏi chơi chiến lược. Tuy nhiên, nhiều người không hiểu rõ sự khác nhau này. Họ cho rằng, dù gì thì ván cờ cũng chỉ diễn ra trong một vài giờ, vậy chiến thuật (kế sách ngắn hạn) và chiến lược (kế sách dài hạn) có gì khác nhau?

Cờ Vua chứa nhiều giá trị biến ảo, trong đó có các giá trị triết học sâu sắc. Các con cờ đều có giá trị so sánh tương đối chính xác, được mọi người công nhận. Con Chốt có giá trị là 1, con Mã và con Tượng có giá trị là 3.5, con Xe có giá trị 5 và con Hậu có giá trị 9. Thông thường, người chơi cờ luôn có xu hướng giữ quân và khi cần phải đánh đổi, họ luôn so sánh giá trị của các quân cờ để đưa ra quyết định. Ngoài ra, vị trí của các quân cờ cũng vô cùng quan trọng. Ví dụ, con Mã đứng ở giữa bàn cờ có thể kiểm soát được 8 nước, trong khi con Mã đứng ở góc chỉ kiểm soát được 2 nước. Vị trí tốt có hai loại: tốt cho phòng thủ và tốt cho tấn công. Giữ vững lực lượng, tìm những vị trí tốt nhất cho các chiến binh của mình để kiểm soát được nhiều ô trên bàn cờ và chờ đợi đối phương sai lầm là cách chơi cơ bản nhất, còn gọi là cách chơi chiến lược. Những ván cờ chơi chiến lược thường quá chặt chẽ, kéo dài và không hấp dẫn. Điển hình nhất của lối chơi này là cựu vô địch thế giới người Nga Anatoli Karpov.

Cái làm đảo lộn mọi giá trị trong bàn cờ chính là con Vua. Con Vua tuy không có sức mạnh chiến đấu, nhưng mất Vua là thua, nên giá trị của con Vua là vô hạn. Vì thế, con Chốt đang uy hiếp Vua có thể có giá trị cao hơn cả con Hậu. Sự biến đổi giá trị này không đơn thuần do vị trí mang lại, mà nó liên quan trực tiếp đến chuyện thành bại. Lối chơi tấn công trực tiếp vào Vua, sẵn sàng mất quân để có thể tiếp cận, bao vây và uy hiếp Vua đối phương chính là lối chơi chiến thuật. Lối chơi này mang tính ngẫu hứng cao, rất mạo hiểm và đẹp mắt, có thể thắng hay thua rất nhanh. Điển hình nhất của lối chơi này là Đại kiện tướng quốc tế người Nga Mikhail Tal.

Hầu hết các đại kiện tướng quốc tế đều chọn lối chơi chiến lược. Không ai chỉ biết chơi chiến thuật mà có thể trở thành vô địch thế giới. Tuy nhiên, các đại cao thủ của làng cờ thế giới qua các thời đại như Alekhin, Fisher, Anand, Kasparov,… vừa là những chiến lược gia hàng đầu, vừa là bậc thầy trong lối chơi chiến thuật. Họ sử dụng lối chơi này để đối phó khi bị đối phương ép chơi chiến thuật, hoặc khi phát hiện thấy đối phương yếu về chơi chiến thuật. Chúng ta còn nhớ, năm 2000, đại kiện tướng Hoàng Thanh Trang của Việt Nam đã thắng dòn dã ba nữ đại kiện tướng người Trung Quốc có hệ số elo rất cao, nhưng lại thua đại kiện tướng Natalia người Ucrain rất nhanh trong trận bán kết một cách đáng tiếc. Theo đánh giá của các chuyên gia cờ lúc đó, sức cờ của Hoàng Thanh Trang cao hơn, nhưng nhược điểm lớn nhất của cô là yếu trong lối chơi chiến thuật. Điểm yếu này đã bị đối phương phát hiện và nữ đại kiện tướng người Ucrain đã quyết định mạo hiểm dùng lối chơi chiến thuật để ép Hoàng Thanh Trang và giành thắng lợi.

Chiến lược là quan trọng, nhưng hiểu biết về chiến thuật là không thể thiếu. Đây là một cặp phạm trù triết học, thể hiện hai mặt của phương pháp giành thắng lợi. Sự huyền ảo của bàn cờ Vua là vô cùng. Bài này chỉ định bàn vài lời về khái niệm chiến lược và chiến thuật trong cách chơi cờ. Từ bàn cờ đối chiếu ra cuộc sống, mỗi chúng ta có thể rút ra những kết luận bổ ích cho riêng mình.
Theo http://vn.360plus.yahoo.com/may-sao